NFT چیست؟ بررسی کاربردها و روش ساخت توکن آن

سرفصل‌های این مقاله
معرفی NFT ها
NFTها توکن هستند، پس بهتر است پیش از صحبت راجع به NFT بدانیم توکن چیست و به یکی از مواردی که کوین‌ را از توکن متمایز می‌کند اشاره کنیم. کوین‌ها قابل تولید نیستند، به عنوان مثال کسی بیت‌کوین را تولید نمی‌کند، بلکه ماینرها با حل یک سری مسائل پیچیده به استخراج بیت‌کوین می‌پردازند. اما ساخت توکن امکان‌پذیر است و به عنوان مثال توکن تتر که یک توکن شناخته‌شده است قابلیت ساخته شدن را دارد.
حالا به سراغ NFT که یک توکن است برویم. درواقع NFT مخفف عبارت Non-Fungible Token به معنای توکن غیر قابل تعویض است. در ادامه مفهوم غیر قابل تعویض بودن را برای شما شرح می‌دهیم.
غیرقابل تعویض بودن به چه معناست؟
برای روشن شدن مفهوم غیر قابل تعویض بودن باید با مفهوم قابل تعویض بودن نیز آشنا شوید. در نظر بگیرید که شما یک گردنبند یادگاری از دوستی قدیمی دارید، فردی آن گردنبند را از شما قرض می‌گیرد و هفته‌ی بعد آن را به شما تحویل می‌دهد.
در این صورت گردنبند یادگاری شما غیرقابل تعویض است و آن فرد نمی‌تواند گردنبند دیگری را به جای گردنبندی که تحویل گرفته به شما پس دهد، زیرا آن گردنبند خاص بوده است. پس گردنبند یادگاری شما غیر قابل تعویض است، حتی اگر گردنبند دیگری از نظر ظاهر با گردنبند یادگاری شما شباهت داشته باشد.
از طرف دیگر شخصی را درنظر بگیرید که مبلغ صد دلار را از شما قرض گرفته است، اگر آن شخص بخواهد ماه آینده پول شما را پس دهد، لازم نیست دقیقا اسکناس‌هایی که شما به او داده بودید را به شما تحویل دهد، شاید بتوان گفت احتمالش بسیار کم است.
پس به عبارتی اسکناس‌هایی که به شما تحویل داده می‌شوند، قابل تعویض هستند، و حتی اگر شما ۱۰۰ عدد اسکناس یک دلاری به آن شخص داده باشید، او می‌تواند یک اسکناس صد دلاری را به شما برگرداند، زیرا ارزش هر دو یکسان است. در نتیجه می‌توان گفت مبلغ پول ۱۰۰ دلار قابل تعویض است.
توکن NFT چیست؟
تا اینجا با مفهوم توکن، و همچنین قابلیت غیر قابل تعویض بودن آشنا شدید، حالا وقت آن رسیده است که بدانیم توکن‌های NFT چه هستند. توکن‌های غیر قابل تعویض NFT روی بلاک‌چین اتریوم ساخته و جا به جا می‌شوند. اینکه صاحب یک توکن NFT چه کسی است در بلاک‌چین ثبت می‌شود و تمام سیستم‌هایی که به بلاک‌چین متصل هستند به اطلاعات آن توکن دسترسی دارند و کسی امکان ایجاد تغییر در اطلاعات ثبت شده را ندارد.
پس تا اینجا متوجه شدیم که NFTها منحصر به فرد هستند و به دلیل استفاده از بلاک‌ چین امنیت لازم برای آن‌ها فراهم شده است.
اما اگر بخواهیم NFT را به زبان خیلی ساده معرفی کنیم باید با ارائه یک مثال، ماهیت این توکن را توضیح دهیم.
اکثر ما ایرانی‌ها با گل خداداد عزیزی که منجر به صعود تیم ملی به جام‌جهانی ۱۹۹۸ شد خاطره داریم و دیدن این صحنه هنوز هم برای ما یادآور خاطرات شیرین آن روزها است. حالا ربط این موضوع به مبحث NFT چیست؟
آقای خداداد عزیزی به عنوان کسی که این گل را زده است می‌تواند یک ویدئو از گل زدن خود را به یک توکن NFT تبدیل کرده و به فروش برساند. حق مالکیت برای خداداد عزیزی حفظ می‌شود و اگر افرادی قصد خرید این توکن را داشته باشند می‌توانند قیمت خرید خود را پیشنهاد داده و در واقع در این مناقصه شرکت کنند.
با خرید این توکن حق مالکیت آن صحنه به خریدار اعطا خواهد شد و آقای خداداد عزیزی به عنوان صاحب اصلی اثر هر بار که این توکن خرید و فروش شود درصدی از مبلغ را دریافت خواهد کرد.
افراد زیادی در سراسر دنیا می‌توانند این تکه ویدئو را دانلود کرده و داشته باشند، ولی فرق آن با حالتی که شما توکن را خریداری کنید این است که در صورت خرید توکن شما به عنوان صاحب اثر شناخته خواهید شد نه صرفا شخصی که یک ویدئو را در گالری خود نگه داشته است.
همین مثال را می‌شود راجع به موسیقی بیان کرد. اگر یک آهنگ‌ساز یک قطعه موسیقی بسازد، می‌تواند با تبدیل آن قطعه موسیقی به توکن‌ NFT برای خود درآمدی داشته باشد و شخصی که توکن را خریداری کند حق مالکیت آن قطعه موسیقی را دارد.
پس اگر در آینده آن قطعه موسیقی به هر دلیلی خیلی مطرح شود و قرار باشد که از آن قطعه در آثاری استفاده شود، شخصی که توکن آن قطعه موسیقی را خریداری کرده بود، به عنوان شخصی که مالکیت آن را دارد، باید اجازه‌ی این کار را بدهد.
یک نمونه‌ی واقعی، فروش کاور آلبوم هیچ‌کس، رپر شناخته شده با نام “جنگل آسفالت” بود که هیچ‌کس به قیمت ۱۹۰ اتریوم به فروش رساند.

 
تفاوت NFT با ارزهای دیجیتال
همچون ارزهای دیجیتال، توکن‌های NFT نیز یک دارایی دیجیتال به حساب می‌آیند، اما NFTها تفاوت‌‌هایی با ارزهای دیجیتال دارند که در ادامه به آن‌ها خواهیم پرداخت.

قابل تقسیم نیستند

توکن‌های NFT بر خلاف ارزهای دیجیتال قابل تقسیم نیستند، یعنی اینکه شما امکان خرید بخشی از یک توکن NFT را ندارید، یا همه‌ی آن یا هیچ.
ولی در ارزهای دیجیتال می‌توانید به اندازه‌ی سرمایه‌ی خود، نیم و یا حتی بخش کمتری از اتریوم یا ارزهای دیگر را خریداری کنید.

مجسمه‌سازی را در نظر بگیرید که تصمیم گرفته است اولین مجسمه‌ای که ساخته است را به توکن تبدیل کرده و به فروش برساند. فقط اولین مجسمه‌ی آن مجسمه‌ساز با ویژگی‌های خاصی که دارد به عنوان اولین مجسمه‌ی آن هنرمند وجود دارد که در صورت تبدیل شدن آن مجسمه‌ی خاص به توکن NFT ، آن توکن که معرف مجسمه بوده است نیز منحصر به فرد خواهد بود.
البته گاهی افرادی تصمیم می‌گیرند که ۲۰ توکن از اثر هنری خود تولید کنند، در این صورت با وجود محدودیت تعداد توکن‌ها بیش از یک توکن است. مثلا ساخت ۲۰ توکن از یک قطعه موسیقی.

غیر قابل تعویض هستند

توضیحاتی راجع به غیر قابل تعویض بودن توکن‌های NFT پیش از این ارائه شد.
نحوه‌ی ساخت، خرید و فروش توکن‌های NFT
شما هم می‌توانید در صورتی که اثر هنری و یا هر چیزی که فکر می‌کنید خاص است و خریدار دارد، توکن NFT ساخته و به فروش برسانید.
علی‌رغم اینکه توکن‌های NFT یک نوع دارایی دیجیتال به حساب می‌آیند، برای ساخت، خرید و یا فروش آن به علم کامل ارزهای دیجیتال نیازی ندارید.
همین که یک کیف پول و مقداری ارز اتریوم داشته باشید می‌توانید در این بازار فعال باشید.
۱-در ابتدا شما به یک کیف پول اتریوم نیاز دارید، زیرا توکن‌های NFT با واحد اتریوم، قیمت‌گذاری و خرید و فروش می‌شوند.
کیف‌پول متامسک و کوین‌بیس از جمله کیف‌پول‌هایی هستند که برای این هدف می‌توانید در نظر داشته باشید.
۲-حالا باید اتریوم را از صرافی معتبر بخرید و به کیف پول خود انتقال دهید.
۳-وقتی اتریوم‌ها را به کیف‌پول دیجیتالی خود منتقل کردید، نوبت آن می‌رسد که فروشگاه‌هایی که NFTها در آن خرید و فروش می‌شوند را شناسایی کرده و کیف پول اتریوم خود را به آن فروشگاه متصل کنید.
وبسایت  Rarible به دلیل رابط کاربری ساده‌ای که دارد به خصوص برای کسانی که به تازگی قصد ورود به دنیای NFTها را دارند مناسب‌تر است.
محتواهایی با فرمت‌های MP3،  Jpeg، PNG، TXT و GIF در چند پلتفرم قابلیت تبدیل به توکن NFT را دارند.
پلتفرم‌هایی نظیر Opensea، InfiNFT، Rarible، Cargo وMintbase به کاربران امکان ساخت توکن‌های NFT  را می‌دهند.

اتصال کیف پول به حساب Rarible
این تصویر نمایی از وبسایت Rarible است که با کلیک روی دکمه‌ی Connect Wallet به معنای اتصال کیف‌پول، می‌توانید کیف‌پول دیجیتال خود را به این فروشگاه متصل کنید.
از میان گزینه‌هایی که پیش روی شما گذاشته می‌شود باید روی Connect wallet کلیک کنید، سپس با تایید این موضوع که شما بالای ۱۱ سال سن دارید و تایید می‌‌کنید که این حساب به کیف پول شما متصل شود، عملیات اتصال کیف پول به اتمام می‌رسد.
ساخت توکن NFT

اما با کلیک روی دکمه‌ی Create به معنی ساخت، شما می‌توانید یک توکن NFT برای خود بسازید. امکان شارژ حساب کاربری با اتریوم و همچنین توکن Rarible با نام Rari برای شما وجود دارد.
برخی از توکن‌های NFT موجود در این پلتقرم با واحد توکن Rarible به فروش می‌رسند.
پس از کلیک روی دکمه‌ی Create به این صفحه هدایت می‌شوید که باید مشخص کنید که آیا شما قصد ایجاد یک توکن از اثر خود دارید یا می‌خواهید تعداد بیشتری از این توکن ایجاد کنید.
Single برای ایجاد تنها یک NFT و گزینه‌ی Multiple برای مواقعی که قصد ایجاد تعداد بیشتری از توکن مورد نظر را داشته باشید، استفاده می‌شود.

با کلیک روی Choose File می‌توانید تصویر و یا هر اثری که قصد دارید آن را تبدیل به NFT  کنید، انتخاب و بازگذاری کنید.
 Fixed price
با انتخاب Fixed price درواقع یک قیمت را مشخص می‌کنید که NFT در همان قیمت به فروش برسد، یعنی اگر کسی قصد خرید توکن شما در قیمت انتخابی شما را داشته باشد معامله به سرعت انجام می‌گیرد. پلتفرم Rarible  به مقدار ۵/۲  درصد از قیمتی که شما برای فروش مشخص کرده‌اید را در زمان انجام معامله دریافت خواهد کرد. به عنوان مثال اگر قیمتی که شما برای NFT خود ثبت کرده باشید ۵ اتریوم باشد، با کسر دو و نیم درصد آن ۸۷۵/۴ اتریوم به حساب شما منتقل خواهد شد.
Timed auction
با انتخاب Timed auction به عبارتی NFT خود را به حراج می‌گذارید، در این صورت باید یک بازه‌ی زمانی برای حراج خود تعیین کنید و همچنین کمترین قیمتی که حاضر به فروش NFT خود در آن بازه‌ی زمانی دارید را نیز تعیین کنید. معامله برای کاربرانی که قیمتی پایین‌تر از قیمت ثبت شده‌ی شما را پیشنهاد داده باشند انجام نخواهد شد.
Unlimited auction
با انتخاب این گزینه شما به کاربران اجازه می‌دهید که قیمت‌های پیشنهادی خود را برای توکن شما ثبت کنند.
پس از طی مراحل گفته شده شما باید مشخص کنید که پرداخت‌ها بر اساس توکن همین پلتفرم صورت گیرد و یا اینکه از رمز ارز برای پرداخت‌ها استفاده شود. توکن پلتفرم Rarible  که Rari نام دارد نیز می‌تواند در پرداخت‌ها مورد استفاده قرار گیرد.
Title
با انتخاب یک نام برای توکن NFT ساخته شده و وارد کردن آن در فیلد Title به قسمت‌های آخر ساخت توکن می‌رسیم.
Description
برای فیلد Description می‌توانید یک توضیح راجع به توکن خود وارد کنید، به عنوان مثال دلیلی برای قانع کردن کاربران برای خرید توکن شما و یا اختصاص دادن امتیازاتی به خریدار می‌تواند در این قسمت جای گیرند. پر کردن این قسمت اختیاری است.
یکی از نمونه‌های Description می‌تواند وعده‌ی ارسال فایل حقیقی و یا اصل کالا باشد. مثلا در صورتی که تصویر یک قاب قدیمی را به توکن تبدیل کرده‌اید می‌توانید در قسمت توضیحات این مورد را اضافه کنید که در صورت خرید توکن، قاب اصلی نیز به آدرس شما ارسال خواهد شد.
Royalties
در این قسمت شما به عنوان سازنده‌ی توکن می‌توانید با وارد کردن درصد مورد نظر خود این موضوع را به پلتقرم بگویید که هر بار این توکن معاله شود درصدی نیز به حساب شما منتقل شود.
مثلا شما توکنی ساخته و به قیمت ۵ اتریوم به فروش می‌رسانید، شخصی که توکن شما را خریداری کرده است می‌تواند توکن را به قیمتی که بخواهد به فروش برساند، مثلا ۱۰۰ اتریوم. در این صورت ۵/۲ درصد از ۱۰۰ اتریوم به پلتفرم می‌رسد و ۱۰، ۲۰ یا هر درصدی که شما در این بخش مشخص کرده باشید نیز به حساب شما منتقل می‌شود. یعنی اگر مقدار ۲۰ درصد را برای Royalties تعیین کرده باشید و شخص خریدار توکن شما قصد فروش آن به قیمت ۱۰۰ اتریوم را داشته باشد، در زمان فروش ۲۰ درصد یا همان ۲۰ اتریوم به حساب شما نیز ارسال خواهد شد، و این روند تا ابد ادامه دارد.

پس از آنکه اثر شما به عنوان توکن در فروشگاه به فروش گذاشته شد، افرادی که تمایل به خرید آن داشته باشند، می‌توانند قیمت پیشنهادی خود را اعلام کنند و در نهایت اثر به شخصی که بالاترین قیمت را پیشنهاد داده باشد تعلق می‌گیرد.
در تصویر زیر بخش Top sellers برترین فروشندگان در یک روز گذشته را لیست کرده است.
با کلیک بر روی زبانه‌ی ۱day می‌توانید برترین فروشندگان در بازه‌ی زمانی ۷ و ۳۰ روز را نیز مشاهده کنید.
همچنین با کلیک بر روی زبانه‌ی Top seller می‌توانید از منوی باز شده روی Buyers کلیک کنید و برترین خریداران را در بازه‌های زمانی ۱، ۷ و ۳۰ روزه مشاهده کنید.

در بخش پایین‌تر از همین صفحه پلتفرم بخشی با عنوان Live auctions وجود دارد. در این بخش کاربران مختلف می‌توانند NFTهای خود را برای فروش بگذارند.
زمان باقی مانده برای هر حراج نیز برای هر NFT مشخص شده است.
 
با کلیک بر روی نام کاربری هر کدام از کاربران به صفحه‌ای که این شخص در این پلتفرم ایجاد کرده است هدایت می‌شویم. در صفحه‌ی هر کاربر اطلاعاتی نظیر NFTهایی که شخص برای فروش گذاشته، قیمتی که برای NFTهای خود ثبت کرده و … را می‌توان دید.
ما با کلیک بر روی نام کاربری یکی از برترین فروشندگان به صفحه‌ی او هدایت شدیم. مواردی در این صفحه عنوان شده است که به شما برای درک بهتر شیوه‌ی کار و خرید و فروش NFTها کمک خواهد کرد.

۱- با کلیک بر روی On sales می‌توانید NFTهایی که کاربر برای فروش گذاشته است را مشاهده کنید، همچنین در کنار On sales عددی آورده شده است که تعداد NFTهایی که این کاربر برای فروش گذاشته است را مشخص می‌کند. گاهی پیش می‌آید که کاربرانی هیچ کدام از NFTهای خود را برای فروش نگذاشته باشند.
۲- در این قسمت تعداد NFTهایی که صاحب اثر از این کار خود ساخته است را مشخص می‌کند. همچنین تعداد NFTهای فروش رفته نیز در این قسمت مشخص می‌شود. به عنوان مثال این کاربر برای تصویر مشخص شده تعداد ۲۰ NFT ساخته است که ۱۸ عدد آن تا الان به فروش رسیده است.
در بسیاری از مواقع مشاهده شده است که کاربران فقط یک NFT از اثر خود ساخته باشند.
۳- اگر سازنده‌ی NFT قصد فروش داشته باشد، در این قسمت عددی که قصد فروش توکن خود در آن قیمت را دارد مشخص می‌کند.
۴- در این بخش نیز بالاترین قیمتی که دیگران برای این NFT پیشنهاد داده‌اند نمایش داده می‌شود.
۵- در این قسمت شما می‌توانید در صورتی که قصد خرید داشته باشید یک قیمت برای آن اثر پیشنهاد دهید.
خرید توکن NFT

یکی از راه‌های به دست آوردن توکن NFT خرید آن از یکی از فروشگاه‌هایی است که این توکن‌ها را به فروش می‌گذارند.
به عنوان مثال در فروشگاه Rarible به راحتی با کلیک روی توکن مورد نظر و سپس گزینه‌ی Buy می‌توانید اقدام به خرید توکن آن اثر بکنید.
با کلیک بر روی گزینه‌ی Place a bid یک قیمت پیشنهادی برای این توکن انتخاب می‌کنید.

علاوه بر فروشگاه‌هایی که توکن‌های NFT را برای فروش ارائه می‌دهند، شما می‌توانید با انجام یک سری بازی توکن‌های NFT را دریافت کنید.
کیف‌پول‌هایی که از توکن‌های غیر قابل تعویض NFT پشتیبانی می‌کنند
کیف‌پول‌های مورد استفاده برای خرید و فروش NFT باید حتما از اتریوم پشتیبانی کنند و قابلیت اتصال به فروشگاه‌هایی که توکن را برای فروش گذاشته‌اند را داشته باشند.
کیف‌پول‌های Trust Wallet، My EtherWallet، Coinbase Wallet، Metamask و همچنین Rainbow را می‌توان جز بهترین کیف‌پول‌ها در این زمینه دانست.
هزینه ساخت NFT
هزینه‌ی ساخت توکن NFT از مواردی است که افراد زیادی را برای ورود به دنیای NFTها مردد کرده است. در برخی مواقع کارمزد ساخت توکن حتی از قیمت خود اثر نیز پیشی می‌گیرد. معمولا برای ساخت یک توکن مبلغی معادل ۱۰۰ دلار باید در پلتفرم‌هایی که اجازه‌ی ساخت توکن NFT را می‌دهند هزینه کرد. پس اگر قرار باشد NFTها تغییراتی را در سیستم ساخت و خرید و فروش شاهد باشند احتمالا کاهش کارمزد ساخت یکی از آن تغییرات خواهد بود.
۴ کاربرد توکن‌های NFT

شاید یک ساعت قدیمی خیلی برای شما جذاب نباشد، اما کلکسیونرها علاقه‌ی خاصی به جمع‌آوری ساعت، تمبر و یا هر چیز دیگری دارند. کسی که یک وسیله‌ی قدیمی دارد می‌تواند با تبدیل آن به توکن NFT آن را به فروش برساند.
از طرف دیگر کلکسیونرها می‌توانند با خرید توکن حق مالکیت آن وسیله را برای خود به دست آورند. گاهی نیز ارسال کالای اصلی علاوه بر توکن در روند معامله انجام می‌گیرد.

خالقان هنرهای دیجیتالی

حفاظت از حق کپی‌رایت به خصوص برای هنرمندانی که در عرصه‌ی هنرهای دیجیتالی فعالیت می‌کنند، همیشه یک چالش بوده است.
با منحصر به فرد کردن اثر هنری توسط توکن NFT مشخصات صاحب اثر در بلاک‌چین ثبت شده و قابل تغییر نیست.
با استفاده از توکن NFT همچنین می‌توان سودهای بیشتری کسب کرد، زیرا اگر قصد فروش اثر خود را داشته باشید، به جای پرداخت سود به واسطه‌ها، می‌توانید سود بیشتری نیز کسب کنید.

بازی‌های دیجیتالی

خرید و فروش برخی از اقلام مورد نیاز در بازی‌های رایانه‌ای که اغلب به سختی به دست می‌آیند، که در اکثر موارد امکان خرید یا فروش به کاربران داده نمی‌شود. توکن‌های NFT می‌توانند این مشکل را حل کنند. کاربران می‌توانند اقلام بازی‌های خود (به عنوان مثال یک اسلحه) را به توکن تبدیل کرده و به فروش برسانند.

دارایی‌های حقیقی و مجازی

خرید خانه، ویلا، لباس و یا هر چیزی که فکرش را بکنید با کمک NFTها می‌تواند به سادگی انجام شود. با اینکه NFTها بسیار نوظهور هستند و افراد زیادی حتی شاید با آن آشنایی نداشته باشند، هستند کسانی که دارایی خود را با استفاده از توکن NFT به فروش رسانده‌اند و این به آن معناست که افرادی نیز حاضر به خرید خانه یا هرآنچه نیاز دارند با کمک توکن NFT هستند.
در ارتباط با دارایی‌های مجازی می‌توان Ethereum Name Service را به عنوان ارائه‌دهنده‌ی دامنه‌ی .ETH نام برد. این دامنه‌ها بدون نیاز به واسط قابل انتقال به غیر هستند.
معرفی تعدادی از شناخته شده‌ترین توکن‌های NFT فروخته شده
Everydays
آقای Mike Winkelmann که یک هنرمند در عرصه‌ی هنرهای دیجیتال به حساب می‌آید با ساخت کلاژی از ۵۰۰۰ اثری که ایشان طراحی کرده بودند و روند پیشرفت کاریشان در آن مشهود بود با قیمت ۳/۶۹ میلیون دلار به فروش رسید.
کریپتوپانک
این NFT که مجموعه‎‌ای از ۱۰ هزار کاراکنر دیجیتالی است و جز اولین NFTها به حساب می‌آید توسط Dylan Field، مدیرعامل شرکت تولیدکننده نرم‌افزارهای طراحی    Figma به قیمت ۲۰۰/۴ اتریوم به فروش رسید.
Crossroad
باز هم هنرمند دیگری در عرصه‌ی هنرهای دیجیتالی به نام Beeple که ویدئویی از یک شخصیت شکست‌خورده که معرف ترامپ است را به نمایش در ‌آورد، بر روی بدن این کاراکتر کلمات ناخوشایندی همچون Loser به معنی بازنده به چشم می‌خورد. این NFT با قیمت ۶/۶ کیلیون دلار به فروش رسید.
اولین توییت منتشر شده
آقای Jack Dorsey مدیرعامل و هم‌بنیان‌گذار توئیتر اولین توئیت ثبت شده خود را تبدیل به توکن NFT کرد و به مبلغ ۹/۲ میلیون دلار به فروش رساند.
کلام آخر
NFTها بسیار جدید هستند و هنوز خیلی زود است که بتوان راجع به آینده‌ی این بازار اظهارنظر کرد. بهتر است اگر قصد ورود به دنیای NFTها را دارید اطلاعات خود را در این زمینه کامل کنید و در ضمن فقط قسمتی از سرمایه‌ی خود را به این بازار اختصاص دهید.