شبکه Liquid یک پروتکل زنجیره جانبی (Sidechain) است که در سال ۲۰۱۸ توسط Blockstream روی بلاک چین بیت کوین ساخته شده است و فدراسیون احزاب آن را اداره می‌کند. هدف از طراحی و راه‌اندازی Liquid Network، فراهم‌کردن امکان انجام تراکنش‌های سریع‌تر، امن‌تر و محرمانه‌تر میان افراد، صرافی‌ها، کارگزاران و سازندگان بازار روی شبکه بیت کوین بوده است. در ادامه این مطلب به بررسی دقیق‌تر این شبکه می‌پردازیم.
فهرست این مقاله
شبکه لیکوئید چیست؟ (Liquid Network)
این شبکه یک شبکه تسویه حساب زنجیره جانبی لایه دوم است که برای بهبود کارایی معاملات کریپتو، روی پلتفرم Elements ساخته شده است. برخلاف شبکه Bitcoin، بلوک‌های موجود در زنجیره جانبی Liquid Network از طریق الگوریتم Proof of Work استخراج نمی‌شوند، اما به‌جای آن، هریک از بلاک‌ها توسط واحدهای سخت‌افزاری تخصصی امضا می‌شوند که با نام functionaries شناخته شده و از طریق سیستم round-robin انتخاب شده‌اند.
این کارگزاران (functionaries) برای امضای تراکنش‌ها، ایجاد بلاک‌های جدید و ایمن‌سازی BTC متصل به شبکه استفاده می‌شوند. از زمان تأسیس BTC توسط ساتوشی ناکاموتو در سال ۲۰۰۹ و پذیرش گسترده این ارز در جامعه جهانی، همچنان مقیاس‌پذیری یک نگرانی اصلی است. علاوه بر این، یکی از مواردی که شبکه بیت کوین در مقایسه با رقبای جدید و سنتی خود ضعف دارد، سرعت بالای تراکنش‌هاست.
برای مثال درحالی‌که پلتفرم‌های پرداخت سنتی مانند Visa و Mastercard قادر به انجام حداکثر ۵۰۰ تراکنش در هر ثانیه (TPS) هستند، بیت کوین تنها قادر به پردازش حداکثر ۷ تراکنش در ثانیه است. سرعت پایین انجام تراکنش‌ها سبب بروز مشکلات متعددی برای سرمایه‌گذاران حقیقی، حقوقی و نهادها می‌شود. از آنجا که تسویه تراکنش‌های بیت کوین می‌تواند تا ۶۰ دقیقه یا بیشتر طول بکشد، شاهد خطرات و ناکارآمدی‌های بسیاری درباره arbitrage (استراتژی معامله در بازارهای معاملاتی) هستیم.
تاریخچه ایجاد شبکه Liquid
این شبکه در سال ۲۰۱۴، توسط Blockstream، یک شرکت زیرساخت بلاک چین مستقر در ویکتوریا، کانادا ایجاد شده است. این شرکت توسط مدیرعاملی به نام Adam Back رهبری می‌شود. Adam Back مخترع سیستم Hascash مورداستفاده در فرایند استخراج بیت کوین و یکی از دو نفر اولی است که ساتوشی ناکاموتو برای پروژه بیت کوین با آنها تماس گرفت.
از زمان تأسیس Blockstream موفق به جمع‌آوری بیش از ۲۱۰ میلیون دلار از سرمایه‌گذاران اصلی سازمانی شده است. در حال حاضر این پروژه توسط فدراسیون این شبکه، یعنی گروهی از کسب و کارهای ارزهای دیجیتال مانند صرافی‌ها، شرکت‌های زیرساخت و توسعه‌دهندگان اداره و اجرا می‌شود. این فدراسیون از اجزای مختلفی تشکیل شده است:
کارگزارها/ functionaries: 15 کارگزار که سخت‌افزارهای تخصصی را برای تأیید تراکنش‌ها و تأمین منابع مالی شبکه اداره می‌کنند.
اعضای عادی/ Normal Members: این اعضا درباره مسائلی مانند انتخابات و به‌روزرسانی شبکه حق رأی‌دهی دارند.
گره‌ها/ Nodes: وظیفه این گروه تضمین رفتار عملکرد طبیعی هریک از اعضای شبکه است.
از آنجا که تنها اعضای فدراسیون مجاز به ارائه خدمات Peg-out، L-BTC به BTC هستند، شبکه لیکوئید بر پایه اعتماد به کارمندان خود بنا شده و یک پروژه سازمانی بسیار متمرکز را تشکیل داده است.
Liquid Bitcoin چیست؟
بیت کوین موجود در این شبکه به‌عنوان L-BTC یا Liquid Bitcoin شناخته شده و نوع خاصی از دارایی در زنجیره جانبی این شبکه است. عرضه این نوع بیت کوین به‌صورت ۱ به ۱ با بیت کوین زنجیره اصلی پشتیبانی می‌شود.
زمانی که بیت کوین از زنجیره اصلی به شبکه لیکوئید منتقل شود، L-BTC تولید شده و با خروج از شبکه L-BTC از بین می‌رود. به فرایند انتقال بیت کوین از شبکه اصلی به شبکه Liquid، Peg-in و به فرایند خروج آن به Peg-out گفته می‌شود. جدا از کاربرد L-BTC در انجام معاملات، از آن برای پرداخت هزینه‌های تراکنش در هنگام معامله هر نوع دارایی در شبکه لیکوئید استفاده می‌شود.
فرایند Peg-in و Peg-out چطور انجام می‌شود؟
به‌منظور استفاده از بیت کوین در این شبکه، لازم است کاربر بیت کوین خود را در تراکنشی به نام Peg-in قفل کند. برای این کار لازم است بیت کوین‌های مدنظر را به آدرسی که توسط شبکه Liquid صادر می‌شود، واریز کنید. پس از تأیید فرایند واریز توسط شبکه، برای کاربر مبلغی معادل L-BTC صادر می‌شود. درنهایت با واریز بیت کوین در این شبکه، امکان معامله در شبکه لیکوئید فراهم می‌شود.
درصورتی‌که کاربر مایل به پس‌گرفتن بیت کوین‌های خود یا به‌اصطلاح Peg-out کردن آنها باشد، لازم است ابتدا L-BTC های خود را در شبکه واریز کند. پس از آن بیت کوین‌های کاربر به آدرسی که توسط شبکه تأیید شده باشد، برگردانده می‌شود.
زنجیره جانبی یا Sidechain چیست؟
بلاک چین اصلی بیت کوین شامل زنجیره‌های جانبی مانند Liquid و Lightning است. هریک از این زنجیره‌های جانبی با هدف بهبود کارایی مانند تسهیل فرایند واریز و انتقال دارایی، طراحی و راه‌اندازی شده‌اند. میزان بیت کوین در گردش در یک زنجیره جانبی، همواره به‌طور قابل تأییدی با مقدار BTC «قفل‌شده» در زنجیره اصلی بیت کوین برابر است.
با وجود اینکه زنجیره‌های جانبی با زنجیره اصلی در حال همکاری هستند، فعالیت خود را به‌طور مستقل از زنجیره اصلی انجام می‌دهند. درواقع زنجیره‌های جانبی به بیت کوین وابسته هستند، اما بیت کوین به آنها وابستگی ندارد.
به‌دلیل سطح بالای تمرکززدایی از پروتکل بیت کوین، اعمال تغییرات در آن با هدف رفع نیازهای گروه‌های خاص مانند معامله‌گران یا صادرکنندگان دارایی کار بسیار دشواری است. حتی اگر امکان اعمال این تغییرات فراهم شود، به‌دلیل به خطر افتادن امنیت اجرا نخواهد شد.
اما از سوی دیگر، تمرکز‌نداشتن در زنجیره‌های جانبی در مقایسه با زنجیره اصلی، در درجه پایین‌تری قرار دارد. در زنجیره‌های جانبی می‌توان ویژگی‌های جدید را سریع‌تر و بدون تأثیر بر زنجیره اصلی بیت کوین به کار گرفت. بدون اینکه کاربر در معرض خطرات مرتبط با آلت کوین‌ها مانند نقدینگی کم و نوسان قیمت قرار گیرد، ویژگی‌های مدنظر شبکه توسط زنجیره‌های جانبی به وی ارائه می‌شوند؛ چراکه دارایی زیربنایی این زنجیره‌ها، بیت کوین، اولین و معتبرترین دارایی رمزنگاری جهان است.
کاربردهای شبکه Liquid چیست؟
این شبکه با ارائه چند ویژگی کاربردی تغییراتی را در معاملات بیت کوین به وجود آورده که در ادامه به معرفی آنها می‌پردازیم:
بهبود سرعت انتقال
در شبکه لیکوئید نقل و انتقالات بیت کوین به‌طور کامل در عرض دو دقیقه تأیید می‌شود. این میزان به میزان فراوانی سریع‌تر از میانگین ۱۰ دقیقه‌ای انتقال در شبکه اصلی بیت کوین است. علاوه بر این، صرافی‌ها نیز با نگه‌داشتن بخشی از دارایی‌ها در شبکه لیکوئید، خدمات واریز و برداشت را با سرعت بیشتری برای کاربران خود مهیا می‌کنند.
معامله‌گران از طریق این شبکه می‌توانند بدون اینکه زمان‌های طولانی منتظر تأیید تراکنش بمانند، وجوه خود را به‌سرعت بین صرافی‌ها و حساب‌ها جابه‌جا کنند.
دارایی‌های مصنوعی/ Synthetic assets
امکان صدور دارایی‌های جدید مانند توکن‌های کاربردی، توکن‌های امنیتی، استیبل کوین‌ها (DAI، USDT) و کلکسیون‌های دیجیتالی (NFT) در شبکه لیکوئید فراهم شده است. مانند توکن‌های ERC-20 در شبکه اتریوم تا زمانی که نقدینگی کافی وجود داشته باشد، می‌توان این دارایی‌ها را آزادانه در سراسر شبکه Liquid داد و ستد و از حریم خصوصی، سرعت و امنیت شبکه استفاده کرد.
شبکه لیکوئید دارای یک دارایی مصنوعی بومی به نام Liquid Bitcoin (L-BTC) است. از L-BTC برای نشان‌دادن مقادیر BTC متصل به شبکه لیکوئید نیز استفاده می‌شود.
کاربران از طریق یک ابزار منبع باز موجود در این شبکه به نام Liquid Swap می‌توانند به‌کمک معاملات همتا به همتا (P2P)، دارایی‌های موجود در این شبکه مانند L-BTC را به L-USDT تبدیل کنند. هر مبادله از دو جز تشکیل شده است: ۱. فردی که پیشنهاد اولیه را ارائه می‌دهد. ۲. فردی که پیشنهاد را می‌پذیرد و آن را اجرا می‌کند.
با به حداقل رساندن ریسک‌های موجود در مبادلات، شبکه لیکوئید به کاربران کمک می‌کند تا با افراد بیشتری وارد معامله شوند.
مزایای شبکه Liquid چیست؟
این شبکه با هدف ارائه چندین ویژگی متنوع روی بلاک چین بیت کوین طراحی و اجرا شده است. مزایای ایجاد این شبکه عبارت است از:
تسویه حساب سریع و نهایی: در مقایسه با بلاک‌های بلاک چین بیت کوین که تقریباً هر ۱۰ دقیقه یک‌بار به زنجیره اضافه می‌شوند، بلاک‌های مربوط به شبکه Liquid هر دقیقه به شبکه افزوده می‌شوند. علاوه بر این، امکان سازمان‌دهی مجدد و دست‌کاری بلاک‌ها مجاز نیست و دو تأیید، برای تأیید نهایی هر تراکنش کافی است.
صدور انواع دارایی‌ها در شبکه: اشخاص ثالث می‌توانند دارایی‌های مختلفی مانند توکن‌ها، اوراق بهادار، استیبل کوین و… را در زنجیره جانبی لیکوئید منتشر کنند.
معاملات محرمانه و حفظ حریم خصوصی: برخلاف شبکه اصلی بیت کوین، شبکه Liquid به تراکنش‌های انجام‌شده کمک می‌کند تا مقدار و نوع دارایی موجود در تراکنش را از دفتر کل عمومی و سرویس‌های نظارتی شخص ثالث پنهان کنند. این امر سبب می‌شود تا تراکنش کاربران بسیار خصوصی‌تر از قبل انجام شود. با وجود این امکان اعتبارسنجی مبالغ تراکنش، موجودی کیف پول و عرضه کل دارایی نیز وجود دارد.
افزایش کارایی: بازارسازان می‌توانند با کاهش مانده‌هایی که باید در صرافی‌ها نگه دارند، کارایی اصلی خود را افزایش دهند.
امنیت بالا: نرم‌افزار لیکوئید براساس کد بیت کوین ساخته شده که یکی از امن‌ترین کدها در فضای بلاک چین است.
نحوه ورود به شبکه Liquid
اکنون که با این شبکه آشنا شدیم، این سؤال مطرح می‌شود که چطور می‌توان درون این شبکه فعالیت کرد؟ ورود به Liquid Network از طریق چند مرحله ساده امکان‌پذیر است. تنها کافی است برای شروع مانند مراحل زیر عمل کنید:
دانلود یک کیف پول Liquid
دانلود و نصب Blockstream Green ساده‌ترین راه برای شروع ارسال و دریافت دارایی‌های لیکوئید است. این کیف پول برای همه سیستم عامل‌های اصلی در تلفن همراه و دسکتاپ در دسترس است.
در این مرحله کاربران می‌توانند با سرعت و به‌راحتی در سایت رسمی Liquid Network، از طریق Apple Pay یا کارت اعتباری، ارز L-BTC را خریداری کنند. در حال حاضر این امکان در ۲۰ کشور وجود دارد. علاوه بر خرید مستقیم از طریق پول نقد، کاربران می‌توانند به‌کمک بسیاری از صرافی‌های دیجیتالی BTC را به L-BTC تبدیل کنند.
راه‌اندازی یک نود Liquid
تمام کاربران می‌توانند بدون کسب مجوز و تنها با راه‌اندازی یک گره لیکوئید، اطلاعات موجود در زنجیره جانبی Liquid را تأیید کنند. علاوه بر این، یک اعتبارسنج می‌تواند از نود خود برای آغاز فرایند Peg-in یا صدور دارایی استفاده کند.
ادغام‌شدن/ Get Integrated
کسانی که مایل هستند ویژگی‌های شبکه لیکوئید را به کاربران خود ارائه دهند، نیازی به عضویت در شبکه Liquid ندارند، اما امکان یکپارچه‌سازی اپلیکیشن و پلتفرم با این شبکه وجود دارد.
عضویت در شبکه Liquid
فدراسیون لیکوئید شامل شرکت‌کنندگان کلیدی صنعت مانند صرافی‌ها، میزهای OTC، ارائه‌دهندگان کیف پول و پردازشگرهای پرداخت است. افرادی که مایل به عضویت در این فدراسیون هستند، لازم است درخواست خود را از طریق سایت رسمی Liquid Network ارسال کنند.
مقایسه Liquid Network و Lightning Network
تفاوت اصلی دو شبکه Liquid و Lightening جامعه هدف این دو شبکه است؛ به این معنا که اصولاً شبکه Lightning با هدف سرویس‌دهی به کاربران خرد و انجام معاملات جزئی با حجم اندک طراحی و راه‌اندازی شده، درحالی‌که در طراحی شبکه لیکوئید تراکنش‌های بزرگ و حجیم کاربران سازمانی مانند صرافی‌ها و مؤسسات مالی هدف گرفته شده است.
از زمان تأسیس پروژه تا دسامبر سال ۲۰۱۹، L-BTC در گردش یک رشد ثابت با سرعت آهسته داشت، اما پس از آن حجم L-BTC در گردش از ژانویه تا دسامبر ۲۰۲۰ رشد زیادی را تجربه کرد. از آنجا که هدف شبکه لیکوئید بهبود کارایی تراکنش‌های بیت کوین در مقیاس بزرگ است، موفقیت آن به میزان پذیرش بیت کوین از سوی کاربران سازمانی وابسته است.
سخن پایانی
شبکه لیکوئید یک زنجیره جانبی در بلاک چین بیت کوین است که در سال در سال ۲۰۱۴، Blockstream، یک شرکت زیرساخت بلاک چین مستقر در ویکتوریای کانادا آن را ایجاد کرد. هدف از ایجاد این شبکه، ارائه خدمات منحصربه‌فرد مانند انجام معاملات سریع و محرمانه به سازمان‌ها و مؤسسات بزرگ مانند صرافی‌ها بوده است.
توجه: با وجود اینکه دو صرافی کوینکس و کوکوین هر دو فعلا بدون نیاز به تغییر IP فعالیت می‌کنند اما بهتر است برای امنیت بیشتر از IP ثابت خارج از ایران استفاده کنید.
برای ورود به صرافی کوینکس حتما باید با IP خارج از ایران وارد شوید.
به این مقاله امتیاز دهید تا با کمک شما کیفیت آن را بسنجیم
ترتیبی که برای خواندن مقالات” بلاک چین “به شما پیشنهاد می‌کنیم:
اولین باشید که نظر می دهید