طرفداران ارزها معمولاً به دو دسته عمده طبقه‌بندی می‌شوند؛ آن‌هایی که بدون برنامه و به امید شانس و اقبال در این بازار سرگرم خرید و فروش و فعالیت‌های مالی کم ریسک بوده و آن‌هایی که بر پایه دانش آماری قوی و معلومات گسترده در حیطه مالی قدم در این راه می‌گذارند. در این میان، گروه دوم از گزینه‌های بیشتری در امر سرمایه‌گذاری برخوردار بوده و بهتر می‌توانند مسیر موفقیت خود را در این حیطه باز کنند.
تحلیل تکنیکال اصطلاحی است که به مجموعه ابزارهای پیش‌بینی و ارزیابی روند بازار سرمایه اطلاق می‌شود. از جمله این ابزارها می‌توان شاخص‌ها و اندیکاتورهای مختلف را نام برد که در درک تریدرها و سرمایه‌داران از آینده نامعلوم بازار سرمایه و به‌طور اخص بازار کریپتوکارنسی نقش بسزایی را ایفا می‌کنند.
در این مقاله قصد داریم به شما شاخص یا اندیکاتور UTXO را معرفی کنیم. اگر می‌خواهید معلومات خود را درباره مبادلات ارز افزایش دهید و شانس موفقیت خود را در این بازار به حداکثر برسانید، به شما توصیه می‌کنیم حتماً تا پایان این مقاله با ما همراه باشید.
فهرست این مقاله
شاخص UTXO به چه معناست؟
ممکن است تا به حال این واژه به گوشتان نخورده باشد، اما بد نیست بدانید که UTXO در دنیای ارزها اصطلاحی بسیار پرکاربرد است؛ بنابراین درک مفهوم آن اهمیت زیادی دارد. اصطلاح UTXO یا خروجی خرج‌نشده تراکنش (Unspent Transaction Output) به میزان رمز ارزی گفته می‌شود که برای یک فرد بعد از انجام یک تراکنش رمز ارز (برای مثال با بیت کوین) باقی می‌ماند.
برای ساده‌تر‌شدن این مفهوم می‌توانید فرض کنید که هر خروجی خرج‌نشده تراکنش یک اسکناس نقدی با ارزش مشخص است که فقط یک مرتبه می‌توانید از آن استفاده کنید. ارزش این خروجی در واحد بیت کوین بیان می‌شود؛ به همین دلیل در تراکنش‌های مرتبط با بیت کوین، شما دست‌کم یک UTXO را خرج می‌کنید و در ازای آن خروجیهای خرج‌نشده جدید به دست می‌آورید. برای اینکه بهتر معنای UTXO را درک کنید، ابتدا بد نیست اندکی درباره مفهوم بلاک چین و تراکنش صحبت کنیم.
خروجی تراکنش چیست؟
می‌دانید که بلاک چین یا زنجیره بلوکی فهرستی طویل و با حجم بالا از واحدها (بلوک‌ها)ی داده است که هریک به نوبه خود از دو بخش هدر (Header) و فهرست تراکنش‌ها (Transaction list) تشکیل شده‌اند. داده‌های موجود در بلاک چین تغییرناپذیر هستند و بلوک‌های زنجیره از طریق هش (Hash) یا خروجی رمزنگاری‌شده در بخش هدر به یکدیگر متصل می‌شوند.
تراکنش‌ها (Transactions) واحدهای فعالیت در شبکه بلاک چین در نظر گرفته می‌شوند. تراکنش‌ها ورودی‌ها (Inputs) و خروجی‌ها (Outputs)یی دارند. خروجی تراکنش متشکل از قفل (Lock) رمزنگاری‌شده و مقدار یا Value بوده و به معنای «ساتوشی»هایی است که در هر خروجی قفل شده است. ساتوشی به‌عنوان کوچک‌ترین واحد بیت کوین در نظر گرفته می‌شود.
هر ورودی یک کلید یا Key برای بازکردن قفل خروجی تراکنش ماقبل دارد و موجب می‌شود خروجی موردنظر به‌اصطلاح Spent یا «خرج شده» در نظر گرفته شود؛ بنابراین با توجه به آنچه پیش‌تر گفتیم، UTXO عبارت است از خروجی‌هایی که قفلشان باز نشده و به‌اصطلاح «خرج‌نشده» یا Unspent باقی مانده‌اند؛ از این‌رو این خروجی‌ها را می‌توان به پول خردی تشبیه کرد که فرد پس از انجام تراکنش‌های نقدی به‌عنوان مابقی پول خود دریافت می‌کند.
UTXO چگونه کار می‌کند؟
تراکنش‌های UTXO ممکن است در نگاه اول پیچیده به نظر برسند، اما پس از اندکی تأمل درمی‌یابیم این تراکنش‌ها درحقیقت بسیار ساده هستند. در آغاز هر یک از تراکنش‌های بیت کوین از توکن‌ها برای ایجاد تعادل در دفتر کل یا لجر (Ledger) استفاده می‌شود.
خروجیهای خرج‌نشده تراکنش به‌طورمداوم در حال پردازش بوده و مسئول شروع و پایان هر تراکنش در نظر گرفته می‌شوند. اگرچه تأیید تراکنش‌ها به حذف سکه‌های خرج‌نشده از پایگاه داده یا دیتابیس UTXO منجر می‌شود، گزارش کوین‌های خرج‌شده همچنان در دفتر کل وجود خواهد داشت.
به عبارت دیگر، خروجیهای خرج‌نشده از زنجیره گردش خارج شده و به‌جای آن‌ها خروجیهای جدید با ایجاد تعادل، موجودی در گردش بیت کوین را ثابت نگه می‌دارند. در الگوریتم زیر مشاهده می‌کنید خروجیهای خرج‌نشده در تراکنش‌ها مصرف‌شده و به‌جای آن‌ها UTXOهای جدید جایگزین می‌شود:
بنابراین درمی‌یابیم که UTXO به‌عنوان یک بسته ذخیره از بیت کوین‌های قفل‌شده عمل می‌کند. با توجه به اینکه چه تعداد بیت کوین داشته باشید، مقدار مشخصی خروجی خرج‌نشده در بلاک چین به شما تعلق می‌گیرد. پیش‌تر درباره فلسفه پول خرد در تراکنش‌های بیت کوین صحبت کردیم. در زیر نموداری را مشاهده می‌کنید که زنجیره‌ای از تراکنش‌های بیت کوین و UTXO حاصل از آن‌ها را نشان می‌دهد.
مطابق با نمودار فوق، خروجیهای تراکنش ۳ و ۶ با مقادیر به‌ترتیب ۱۰ و ۲۰ هزار ساتوشی به‌عنوان UTXO در نظر گرفته می‌شوند؛ چراکه هنوز توسط کلیدهای ورودی تراکنش باز نشده‌اند. اگر پوینتر (pointer) یک ورودی به سمت این خروجی‌ها نشانه رود، این خروجی‌ها خرج شده و به‌جای آن‌ها خروجیهای جدیدی ایجاد خواهد شد که خود بار دیگر این سیکل را تکرار خواهند کرد.
دیتابیس UTXO عمدتاً برای ذخیره این پول خردهای حاصل از تراکنش‌های ارز به کار می‌رود. این دیتابیس یا دفتر کل در ابتدا روی مقدار صفر (خالی) تنظیم می‌شود. با چند برابر شدن تراکنش‌ها، فضای دیتابیس با گزارش این پول خردهای حاصل از تراکنش‌های مختلف اشغال می‌شود.
پس از تکمیل یک تراکنش، خروجیهای خرج‌نشده آن بار دیگر در داخل دیتابیس ذخیره می‌شود. کارکرد این خروجی‌ها درحقیقت به‌عنوان ورودی دیتابیس مطرح بوده و بعدها از آن‌ها برای تراکنش‌های جدید استفاده می‌شود. تراکنش‌های ارزها (مانند بیت کوین) شباهت انکارناپذیری به چک‌های تضمینی دارند؛ از این‌رو که شما نمی‌توانید آن‌ها را با مقادیر دلخواه خود مبادله کنید و باید تمامی مقدار ذخیره‌شده در واحد بایت داده را یک جا خرج کنید.
اما ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین از جهت دیگری نیز متمایز به شمار می‌آیند. درحقیقت تراکنش‌های ارزها را می‌توان با استفاده از کسری از این ارزها نیز انجام داد؛ یعنی لازم نیست یک بایت داده به‌طور کامل خرج شود، بلکه کسرهای مختلفی از بیت کوین توسط الگوریتم قابل دستیابی بوده و می‌توانند به‌عنوان مبلغ خرج‌نشده در نظر گرفته شوند.
برای مثال در خریدی به ارزش یک بیت کوین ممکن است ۶/۰ BTC از یک بایت و ۴/۰ مابقی از یک بایت دیگر استخراج شود. مابقی پول از هر یک از این کسرها سپس به دیتابیس خروجی خرج‌نشده ارسال شده و در زمان دیگری خرج می‌شود.
UTXOها مانند پول نقد عمل می‌کنند
اجازه دهید مدل UTXO را با یک مثال ملموس توضیح دهیم. فرض کنید می‌خواهید برای خرید یک کالا ۵ دلار هزینه کنید. اگر یک اسکناس ۱۰ دلاری داشته باشید، برای این کار اسکناس ۱۰ دلاری را به فروشنده می‌دهید و به‌جای آن یک اسکناس ۵ دلاری دیگر از فروشنده می‌گیرید.UTXO نیز دقیقاً به همین صورت عمل می‌کند. درست همان‌طور که برای پرداخت ۵ دلار اسکناس ۱۰ دلاری خود را از وسط نصف نمی‌کنید، برای معاملات بیت کوین نیز خروجی خرج‌نشده (که ممکن است بیشتر از قیمت موردنظرتان باشد) را به‌طور کامل خرج می‌کنید و در ازای آن یک UTXO دیگر با ارزش متفاوت دریافت می‌کنید.برای مثال فرض کنید ۱۰ کوین BTC دارید و می‌خواهید برای یک خرید ۵ BTC هزینه کنید. برای پرداخت ۵ BTC با ارسال UTXO، باید همان مقدار یا مقدار بیشتری را مانند پول نقد بپردازید. تصویر زیر به روشن شدن موضوع کمک خواهد کرد:
برای مثال اگر شما در کیف پولتان ۴ خروجی خرج‌نشده داشته باشید، برای پرداخت ۵ BTC روش‌های مختلفی پیش رویتان خواهد بود. پیش از آنکه به سراغ روش‌های موردنظر برویم ابتدا به‌صورت پیش‌فرض داریم:اندازه اولین خروجی: ۱۰ BTCاندازه دومین خروجی: ۵ BTCاندازه سومین خروجی: ۴ BTCاندازه چهارمین خروجی: ۳ BTCنخستین روش این است که بیشتر از مقدار مشخص‌شده بپردازید و مابقی را به‌صورت پول خرد دریافت کنید؛ برای مثال می‌توانید:۱. فقط از اولین UTXO استفاده نموده و ۵ BTC مابقی را به‌صورت خروجی‌ای به ارزش ۵ BTC پس بگیرید.۲. از UTXO دوم و سوم (مجموعاً معادل ۹ BTC) استفاده کرده و معادل ۴ BTC از خروجی خرج‌نشده را پس بگیرید.۳. از UTXOهای سوم و چهارم (مجموعاً معادل ۷ BTC) استفاده کرده و مابقی پول خود را به‌صورت خروجی‌هایی به ارزش ۲ BTC دریافت کنید.روش دوم این است که دقیقاً مقدار تعیین‌شده به‌عنوان پرداختی را مدنظر قرار دهید:۱. دومین UTXO به ارزش ۵ BTC را خرج کنید.توجه به نکات زیر در این موارد ضروری است:
باید دقت داشته باشید که پرداختی‌ها باید حداقل ارزشی معادل ۵ BTC داشته باشند.
شما مابقی پول خود را به‌صورت خروجیهای مجزا دریافت می‌کنید.
درست همان‌طور که با پاره‌کردن یک اسکناس آن را از ارزش ساقط می‌کنید، UTXO نیز قابلیت تقسیم‌شدن بیشتر را ندارد.
خروجی می‌تواند هر مقداری از BTC را در بر گیرد. این برخلاف پول نقد است که مقادیر استانداردی دارد و از این نظر خروجی را می‌توان بیشتر مشابه چک دانست.
هزینه ثبت تراکنش‌ها به حساب ماینرها واریز می‌شود.
کیف پول‌های بیت کوین
معمولاً محاسبات UTXO در کیف پول‌های بیت کوین به‌طور ضمنی و در پس‌زمینه صورت گرفته و شما موجودی کیف پول خود را به‌صورت مجموع ارزش خروجیهای خرج‌نشده مشاهده می‌کنید. با این حال کیف پول‌های تخصصی امکان مدیریت خروجیهای خرج‌نشده را نیز به شما اعطا می‌کنند. این UTXOها به‌صورت آدرسی منحصربه‌فرد در کیف پول کاربران ذخیره می‌شوند.
UTXOها مانند چک عمل می‌کنند
هنگامی که از خروجیهای خرج‌نشده برای پرداختی‌ها یا حواله پول استفاده می‌کنیم، دیگر این خروجی‌ها حجم UTXO سابق را نداشته و از اعتبار ساقط می‌شوند. درست مانند چک‌ها تنها یک مرتبه می‌توان از این خروجی‌ها استفاده کرد؛ بنابراین پس از بیرون‌آمدن این خروجی‌ها از کیف پول، می‌توان آن‌ها را نابود شده (destroyed) قلمداد کرد. به‌دنبال نابودشدن UTXOها، ایجاد آن‌ها نیز هم‌زمان در جریان خواهد بود. به‌طور خلاصه، ایجاد و نابودسازی خروجیهای خرج‌نشده زمانی رخ می‌دهد که هریک از این UTXOها برای انجام یک تراکنش از کیف پول خارج شوند.
مقایسه تراکنش‌های مبتنی بر UTXO با تراکنش‌های مبتنی بر حساب کاربری
برخلاف تراکنش‌های مبتنی بر حساب کاربری (مانند تراکنش‌های انجام‌شده در بلاک چین‌های جدید مانند اتریوم یا پولکادات) که در آن‌ها می‌توانید دقیقاً وجه دلخواه خود را به حساب کاربری فرد دیگر ارسال کنید، بیت کوین از خروجی خرج‌نشده استفاده می‌کند که همان‌طور که گفتیم می‌توان آن را معادل پول نقد در نظر آورد. در مدل انتقال ارزش براساس حساب کاربری با حذف مفهوم باقی‌مانده پول انجام تراکنش‌ها برای کاربران تسهیل شده است.
مدل‌های مبتنی بر UTXO از نظر مقیاس‌پذیری و رعایت حریم خصوصی کاربران در مقایسه با مدل‌های مبتنی بر حساب کاربری ارجحیت دارند. همان‌طور که گفتیم هر خروجی خرج‌نشده را تنها یک‌بار می‌توان استفاده کرد و همین موضوع بر امنیت تراکنش‌ها می‌افزاید. علاوه بر آن امکان اجرای الگوریتم‌های ارتقای حریم خصوصی نیز با استفاده از مدل مبتنی بر UTXO وجود دارد.
عمر مفید UTXOها
پس از آنکه خروجی خرج‌نشده جدیدی شکل گرفت، در کیف پول به‌صورت نهفته باقی می‌ماند و تعداد روزهای نهفتگی آن ثبت می‌شود. سیستم بلاک چین با ثبت زمان انجام تراکنش و نیز زمان ایجاد بلوکی که در آن تراکنش نوشته می‌شود، این امر را محقق می‌کند. به لطف عمر مفید خروجی خرج‌نشده، از این اندیکاتور می‌توان برای پیش‌بینی مسیر بلاک چین بهره برد. روش‌های مختلفی برای استفاده از این شاخص‌ها مطرح شده است؛ از جمله:
محاسبه روزهای فعال (alive days) برخی یا تمامی UTXOها
محاسبه روزهای نابود شده (destroyed days) برخی یا تمامی UTXOها
مقایسه قیمت‌ها در زمان ایجاد و نابودی UTXOها
مجموعه خروجیهای خرج‌نشده تراکنش یا UTXO set چیست؟
اگر تمامی خروجی خرج‌نشده شبکه را در همین لحظه جمع‌آوری کنیم، حاصل آن مجموعه UTXOها یا UTXO set خواهد بود. این مجموعه بیانگر وضعیت زنجیره بوده و توسط هریک از نودهای بلاک چین نگهداری و ذخیره می‌شود. هر بار که یک بلوک جدید به بلاک چین اضافه می‌شود، فهرست تراکنش‌ها به‌روزرسانی شده و بنابراین آخرین بلوک دربردارنده جدیدترین فهرست تراکنش‌ها خواهد بود.
درواقع این بلوک خروجیهای خرج‌شده و آن‌هایی را که به‌تازگی ایجاد شده‌اند، به ما نشان می‌دهد. مجموعه UTXOها در حافظه لوکال هر یک از نودها ذخیره می‌شود. فول نودها نمی‌توانند قفل UTXOهای شما را باز کنند؛ بنابراین از نظر امنیت دغدغه‌ای برای دارندگان خروجی خرج‌نشده وجود نخواهد داشت. مجموعه UTXOها را می‌توان در قسمت وضعیت بلاک چین مشاهده کرد:
سخن پایانی
در این مقاله درباره مفهوم خروجی خرج‌نشده تراکنش یا UTXO، نحوه محاسبه آن و کاربرد این شاخص در تحلیل تکنیکال بازار ارزهای دیجیتال سخن گفتیم. به‌کارگیری این ابزار و ابزارهای مشابه به شما کمک می‌کند که با دیدی روشن‌تر تصمیمات مالی خود را در بازار سرمایه بگیرید و معاملات پرسودی را برای خود رقم بزنید.
همان‌طور که گفتیم، هر خروجی خرج‌نشده صندوقی حاوی مقدار مشخصی بیت کوین است که به‌دنبال انجام یک تراکنش مصرف شده و به‌جای آن UTXO جدیدی با ارزش متفاوت جایگزین می‌شود؛ از این‌رو مدل UTXO از جهات بسیاری مشابه پول نقد در نظر گرفته می‌شود. در نقطه مقابل، مدل مبتنی بر حساب کاربری را داریم که بدون نیاز به خروجی خرج‌نشده مبادلات ارز را به‌طور مستقیم به انجام می‌رساند. هر دو این مدل‌ها نقاط قوت و ضعف مخصوص خود را داشته و تصمیم‌گیری برای انتخاب از میان آن‌ها به میزان تجربه و دانش شما در خصوص بازار ارزها بستگی خواهد داشت.
دقت داشته باشید که این مطالب تنها برای آشنایی بیشتر شما با اصول اولیه تحلیل تکنیکال ارزها گردآوری شده و برای درک عمیق‌تر و استفاده حرفه‌ای از ابزارهای تحلیل تکنیکال بهتر است از مشورت با افراد متخصص در زمینه کریپتوکارنسی نیز بهره جسته و با بالابردن هرچه بیشتر معلومات خود شانس موفقیتتان را در این عرصه پرطرفدار ارتقا دهید.
توجه: با وجود اینکه دو صرافی کوینکس و کوکوین هر دو فعلا بدون نیاز به تغییر IP فعالیت می‌کنند اما بهتر است برای امنیت بیشتر از IP ثابت خارج از ایران استفاده کنید.
برای ورود به صرافی کوینکس حتما باید با IP خارج از ایران وارد شوید.
به این مقاله امتیاز دهید تا با کمک شما کیفیت آن را بسنجیم
اولین باشید که نظر می دهید